Οποιοσδήποτε καλός παραδοσιακός οινόφιλος όταν φαντάζεται ένα μπουκάλι κρασί, το φαντάζεται ιδανικά, ταπωμένο με φυσικό φελλό που ανοίγοντάς το θα ακούσει τον γνωστό και όμορφο ήχο “ποπ”. Κάτι που έχει συνδέσει με ένα καλό ποιοτικό κρασί. Τι κάνουμε όμως αντικρίζοντας ένα κρασί με βιδωτό καπάκι; Εδώ χάνεται η μαγεία. Η ιστορία του φελλού είναι βαριά και δε μπορεί να ξεχαστεί έτσι απλά. Η αναζήτησή όμως του καταναλωτή για διαφορετικά και ενδιαφέροντα κρασιά θα πρέπει να δώσει χώρο στις τεχνολογικές καινοτομίες.

Η ιστορία του παντρέματος φελλού και οίνου (γιατί ο φελλός χρησιμοποιόταν ήδη από την εποχή των αρχαίων Ελλήνων στο να κάνει πιο άνετες τις σόλες των σανδαλιών τους) ξεκινάει από την ιδέα του Γάλλου μοναχού Dom Pérignon από την περιοχή Champagne, ο οποίος τον χρησιμοποίησε για να ταπώσει την σαμπάνια που έφτιαχνε αντί των πωμάτων της εποχής που μπορούσαν να σκάσουν οποιαδήποτε στιγμή.

Ποιά όμως είναι τα μειονεκτήματα του φελλού για τα λεγόμενα ήσυχα κρασιά;

Πρώτον, 3-6% των κρασιών μπορεί να εμφανίσουν οσμή «φελλού» η οποία οφείλεται στην τριχλωροανισόλη ή απλώς TCA και ξεγυμνώνει οποιοδήποτε κρασί από όλα του τα αρώματα. Ο φελλός έχει και το πρόβλημα της καμιά φορά κακής στεγανοποίησης κάτι που μπορεί να είναι καθοριστικό για την παλαίωση και εξέλλιξη του κρασιού στο χρόνο. Επιπλέον, μπορεί να έχει φυσικά ελαττώματα. Οι φυσικοί φελλοί κατασκευάζονται από ολόκληρους φλοιούς και άρα δεν έχουν τόσο καλή ομοιογένεια στη σύστασή τους αφού μερικές φορές περιέχουν τρύπες από μυρμήγκια και άλλα έντομα. Κάτι τέτοιο αντιμετωπίζεται με τη χρήση συσσωρευμένων φελλών (agglomerated corks), οι οποίοι όμως δεν έχουν το ίδιο “prestige” με τους φυσικούς. Τέλος είναι δύσκολο να ξανακλείσουμε ένα μπουκάλι με το φελλό του σε περίπτωση που δε το τελειώσουμε την ίδια μέρα.

Από την άλλη πλευρά είναι αλήθεια ότι ο φελλός είναι ένα φυσικό προϊόν το οποίο δεν επιβαρύνει το περιβάλλον πολύ. Τα φελλόδεντρα δεν κόβονται αλλά μόνο ο φλοιός τους, ο οποίος ξαναβγαίνει σε 10-15 χρόνια. Ακόμα, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι ο φελλός μπορεί να συνεισφέρει στην παλαίωση του κρασιού προσδίδοντας κάποια φαινολικά συστατικά και πτητικές ενώσεις στο κρασί.

Το βιδωτό καπάκι stelvin εφευρέθηκε και πάλι από τους Γάλλους το 1968 και ξεκίνησε να χρησιμοποιείται για το κρασί εδώ και καμία 15ετία και με εξαιρετικά γοργούς ρυθμούς χρησιμοποιείται από όλο και περισσότερους οινοποιούς.

Το μόνο μειονέκτημά του που βρίσκω είναι ότι αν δε χρησιμοποιηθεί σωστά μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη ή μικρότερη αναγωγή στο κρασί. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει και με το φυσικό φελλό; Παρόλα αυτά ένα τέτοιο κρασί αν καραφιαστεί μπορεί να επανέλθει σε αντίθεση με ένα φελλομένο κρασί.

Πλεονεκτήματά του ότι είναι τελείως ουδέτερο και δε πρόκειται να αλλοιώσει οργανοληπτικά το κρασί. Επίσης μπορεί να διατηρήσει καλύτερα το φρούτο σε ένα λευκό, κόκκινο ή ροζέ κρασί. Είναι μύθος το ότι δεν αφήνει το οξυγόνο να περνάει καθόλου στη φιάλη αφού πάντοτε υπάρχει μία απειροελάχιστη ποσότητα οξυγόνου που περνάει πολύ αργά και συνεπώς κάτι τέτοιο θα επηρεάσει διαφορετικά την παλαίωση ενός κρασιού σε σύγκριση με ένα φελλό. Επιπλέον, ο καταναλωτής μπορεί να ανοίξει το μπουκάλι εύκολα αλλά και να το ξανακλείσει και δε χρειάζεται πια να διατηρεί τις φιάλες προς παλαίωση αναγκαστικά σε οριζόντια θέση. Ο παραγωγός κατά την εμφιάλωση είναι σίγουρος ότι το κρασί του είναι καλά στεγανοποιημένο οπότε με τη σωστή τεχνογνωσία δεν θα έχει δυσάρεστες εκπλήξεις.

Προσωπικά δε πιστεύω ότι σώνει και καλά το καπάκι stelvin είναι καλύτερο του φελλού απλώς θέλω να τονίσω ότι ένα τέτοιο μπουκάλι κρασιού δε σημαίνει ότι είναι μέτριο και φτηνό σε σχέση με ένα που έχει φελλό. Έχει να κάνει αποκλειστικά με την απόφαση του οινοποιού ή οινολόγου για το πως θα θελήσει να αφήσει το κρασί του να εξελλιχθεί στο χρόνο αφου το ίδιο κρασί με διαφορετικό πώμα θα είναι ένα εντελώς διαφορετικό κρασί.

Γιάννης Παπαδημητρακόπουλος Οινολόγος – Αμπελουργός MSc

ΠΗΓΗ: www.WineNews.gr