Ανώνυμα χύμα ποτά και αποστάγματα: Κίνδυνος για την υγεία του καταναλωτή, κέρδη για τους λαθρέμπορους
Η μεγάλη εξωστρέφεια και η διαρκής ενίσχυση των εξαγωγών προσφέρουν διέξοδο στις Ελληνικές Ποτοποιίες προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις απώλειες της εγχώριας αγοράς, λόγω της μείωσης της κατανάλωσης αλλά και της γιγάντωσης του λαθρεμπορίου. Αυτό είναι ένα από τα συμπεράσματα της ημερίδας που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων και Αλκοολούχων Ποτών (ΣΕΑΟΠ), την Δευτέρα, 4 Ιουνίου, σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας.
Η ημερίδα με θέμα «Ανώνυμα χύμα ποτά και αποστάγματα – Κίνδυνος για την υγεία του καταναλωτή – Κέρδη για τους λαθρέμπορους», πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου, με μεγάλη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Οι βασικοί πυλώνες στους οποίους εστιάζει τις προσπάθειές του ο ΣΕΑΟΠ, είναι ο σταδιακός εξορθολογισμός του ΕΦΚΟΠ (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης Οινοπνευματωδών Ποτών), η αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου, η έμφαση στην ανάπτυξη επώνυμων προϊόντων και η προστασία της υγείας του καταναλωτή.
Όπως τόνισε στην εισήγησή του ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΣΕΑΟΠ, κ. Νίκος Καλογιάννης ο κλάδος, παρά τις δυσκολίες, προχωρά και έχει μεγάλες δυνατότητες. Σύμφωνα με τον κ. Καλογιάννη, οι προκλήσεις για τον κλάδο της Ελληνικής παραγωγής Αλκοολούχων είναι πολλές και σε αυτές περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η υπερφορολόγηση των αλκοολούχων ποτών, το λαθρεμπόριο και η έξαρση της κυκλοφορίας αγνώστου προέλευσης ποτών ανεξέλεγκτης ποσότητας και ποιότητας , η προστασία των προϊόντων σαν προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις έναντι τρίτων χωρών και η διατήρηση της προστασίας του μειωμένου φόρου για το τσίπουρο.
Παράλληλα έθεσε το ζήτημα με την έλλειψη τυποποίησης και το τι κοστίζει αυτό στην εθνική οικονομία. «Πώς θα μπορούσαμε να χτίσουμε όνομα στο εξωτερικό, όταν έρχεται κάποιος ξένος επισκέπτης και πίνει ανώνυμα αποστάγματα κακής ποιότητας , που δεν έχουν ελεγχθεί ποτέ;» τόνισε χαρακτηριστικά. «Ένα ακόμα μεγάλο ζήτημα είναι τα χύμα αλκοολούχα, τα οποία κατά πολύ μεγάλο ποσοστό εισάγονται από γειτονικές χώρες και στη συνέχεια βαπτίζονται ελληνικά, στερώντας μας τη δυνατότητα να αναπτυχθούμε», συμπλήρωσε ο πρόεδρος του ΣΕΑΟΠ.
Στην ημερίδα απηύθυνε χαιρετισμό ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) κ. Γεώργιος Πιτσιλής αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι, στην ενδυνάμωση του παραγωγικού ιστού της χώρας μπορεί να συμβάλει ο κλάδος των αλκοολούχων.
«Σήμερα βρισκόμαστε σε μια συγκυρία που είναι ανάγκη να εξελίξουμε τους τρόπους δράσης μας, τόσο για την προστασία των επιχειρήσεων όσο και για την αντιμετώπιση φαινομένων λαθρεμπορίας», ανέφερε ο κ. Πιτσιλής και συνέχισε «χρειαζόμαστε ένα σύγχρονο μοντέλο ανάπτυξης. Χύμα προϊόντα που παράγονται, διακινούνται και αποθηκεύονται χωρίς να καλύπτουν προδιαγραφές ασφαλείας και χωρίς να ενσωματώνουν γνώσεις, εργασία, υποδομές τεχνολογίες, μπορούν μεν να συντηρήσουν μια ελάχιστη οικονομική δραστηριότητα επιβίωσης αλλά, δεν μπορούν να οδηγήσουν μια χώρα σε ανάπτυξη. Η ανάπτυξη χρειάζεται μονάδες οι οποίες υιοθετούν γρηγορότερα τις νέες τεχνολογίες, απασχολούν σημαντικό αριθμό εργαζομένων, διαχέουν την τεχνογνωσία στις μικρότερες επιχειρήσεις, παρέχουν υπεργολαβίες και δημιουργούν νέες συνεργασίες και νέα εταιρικά σχήματα». Ο κ. Πιτσιλής στην ομιλία του επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι έχουν επιταχυνθεί οι διαδικασίες επιστροφής του πιστωτικού υπολοίπου του ΦΠΑ στις επιχειρήσεις.
Από την πλευρά του ο Γ .Γ. Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή ο κ. Δημήτρης Αυλωνίτης, ανέφερε ότι, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης στις επιλογές του καταναλωτή, αναφορικά με τα αλκοολούχα ποτά, βαραίνει περισσότερο η τιμή παρά η ποιότητα. «Πολλές φορές αγοράζει παραποιημένα ή και επικίνδυνα προϊόντα, χωρίς να υπολογίζει το μακροχρόνιο κόστος αυτής της επιλογής τόσο για την υγεία του, όσο και για την οικονομία συνολικότερα». Επεσήμανε ότι υπάρχει ανάγκη ευαισθητοποίησης των καταναλωτών μέσα από δράσεις ενημέρωσης για μια σειρά κρίσιμων θεμάτων, όπως το παραεμπόριο και το λαθρεμπόριο.
Σύμφωνα με το κ. Νίκο Βέττα, Γενικό Διευθυντή τη Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), είναι πολύ σημαντική η συμβολή του κλάδου της Ποτοποιίας στην Ελληνική Οικονομία σε όρους απασχόλησης, με πάνω από 31.000 εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης. Βάσει των στοιχείων της έρευνας του ΙΟΒΕ για τον αντίκτυπο του κλάδου στην ελληνική οικονομία το 2016, στο δημόσιο ταμείο περιήλθαν περίπου 461 εκατ. ευρώ (281 εκατ. ευρώ έσοδα από ΕΦΚ και 180 εκατ. ευρώ έσοδα από ΦΠΑ).
Ο κ. Σταύρος Σάμιος, προϊστάμενος της Δ/νσης Αλκοόλης και Τροφίμων Γ.Χ.Κ., αναφέρθηκε στις αλλαγές που θα επιφέρει ο νέος κανονισμός των αλκοολούχων, όσον αφορά τις διαδικασίες αναγνώρισης των νέων γεωγραφικών ενδείξεων, καθώς και στην αλλαγή του ορισμού της συσκευασίας, ο οποίος εμπεριέχοντας και την εμφιάλωση, ενέχει κινδύνους για τις ήδη καθιερωμένες ελληνικές γεωγραφικές ενδείξεις. «Το ζήτημα της εμφιάλωσης μπορεί να αποβεί εις βάρος της Ελληνικής Παραγωγής, ιδίως όσον αφορά την προστιθέμενη αξία, δεδομένης και της ιδιαίτερης δομής της Ελληνικής Ποτοποιίας».
Τον λόγο πήρε και ο κ. Δημήτρης Αποστολάκης, Πρόεδρος ΕΝ.ΑΠ.Α.Π.Ε., ο οποίος επεσήμανε ότι το τσίπουρο διημέρων είναι το ιδανικό όχημα για «ξέπλυμα» λαθραίου οινοπνεύματος, καθώς και διέξοδος για νομιμοποίηση παρανόμως παραχθέντων και διακινούμενων αλκοολούχων ποτών. «Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχουν γίνει από τις αρμόδιες υπηρεσίες και από τον ΙΟΒΕ, τα διαφυγόντα δημόσια έσοδα σε όλη την αλυσίδα διάθεσης από την παράνομη διακίνηση χύμα αποσταγμάτων υπολογίζονται ετησίως σε 300 εκατ. ευρώ».
Ο Master of Wine κ. Κων/νος Λαζαράκης, στο χαιρετισμό του , με αφορμή τις στρεβλώσεις στην αγορά των αμπελοοινικών προϊόντων αναφέρθηκε με παραστατικό τρόπο στη σημασία της έγκαιρης αντιμετώπισης των φαινομένων παραβατικότητας (ακόμα και των μικρών). Οποιαδήποτε ανοχή δίνει την πάτημα στους επιτήδειους για εκμετάλλευση του φαινομένου, που στην πορεία του γιγαντώνεται και καθιστά τη διαχείρισή του δύσκολη.
Ο κ. Διονύσης Γραμματικός, προϊστάμενος του Τμήματος Αμπέλου και Αλκοολούχων Ποτών του ΥπΑΑΤ, αναφέρθηκε στις στρεβλώσεις στην αγορά των αμπελοοινικών προϊόντων από την διάθεση και παραγωγή των χύμα αποσταγμάτων. Οι παράνομες εμπορικές πρακτικές των παραγωγών, η ελλιπής εποπτεία από πλευράς της Πολιτείας όσον αφορά την ποιότητα και την ποσότητα των προϊόντων αλλά και των πρώτων υλών, είναι μερικά από τα προβλήματα που επεσήμανε στην ομιλία του ο κ. Γραμματικός. Κλείνοντας τόνισε ότι απαιτείται στενή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εμπλεκομένων Υπηρεσιών.
Τους κινδύνους των ανώνυμων-χύμα ποτών και αποσταγμάτων για τη δημόσια υγεία επεσήμανε ο κ. Πέτρος Ταραντίλης, Καθηγητής Γ.Π.Α., Πρόεδρος Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου. Αναφέρθηκε στους κανόνες παραγωγής και αποθήκευσης που πρέπει να εφαρμόζουν οι διήμεροι αποσταγματοποιοί. Η άγνοια των παραγωγών καθώς και η ελλιπής τήρηση ελέγχων του τελικού προϊόντος είναι κρίσιμοι παράγοντες για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας καθώς, όπως τόνισε, οι επιπτώσεις των τοξικών ουσιών που ενδεχομένως εμπεριέχονται στα ανώνυμα χύμα αποστάγματα μπορεί να είναι άμεσες, με εκδήλωση δηλητηρίασης ή και με μακροχρόνια τοξική δράση.
Για τη συμβολή των ελεγκτικών αρχών στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου των αλκοολούχων ποτών, μίλησε ο κ. Σταύρος Θωμαδάκης, Ειδικός Γραμματέας του ΣΔΟΕ. Ο κ. Θωμαδάκης ανακοίνωσε την μεγαλύτερη υπόθεση εξάρθρωσης λαθρεμπορίας που έγινε πρόσφατα με την κατάσχεση 110.000 λίτρων παράνομου τσίπουρου.
Ευκαιρία που θα πρέπει να την αδράξουμε χαρακτήρισε την ανάπτυξη της Ελληνικής Ποτοποιίας ο κ. Γεώργιος Ξηρογιάννης, Διευθυντής του Τομέα Αναπτυξιακών Πολιτικών του Σ.Ε.Β. Από την πλευρά του ο κ. Βασίλης Ζαφείρης, Εντεταλμένος Σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων, υπογράμμισε ότι ο κλάδος των ποτών και των τροφίμων είναι ίσως ο πιο δυναμικός κλάδος της ελληνικής οικονομίας με τεράστια εξαγωγική δύναμη, που μεταφράζεται σε εξαγωγές αξίας 4,5 δισ. ευρώ και προορισμό σε 147 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο.