Το ιταλικό κρασί μπαίνει διστακτικά στον 21ο αιώνα
Εδώ και αιώνες τα ιταλικά κρασιά είναι συνδεδεμένα με εικόνες χωρικών που κουβαλούν ψάθινα καλάθια και συλλέγουν σταφύλια, ή τα πατούν ξυπόλυτοι. Αλλά δειλά δειλά η παραγωγή μπαίνει στον 21ο αιώνα, με μηχανήματα να κάνουν την εμφάνισή τους στους λόφους της Τοσκάνης.
Στους αμπελώνες της Marchesi Antinori, που παράγει τα «Super Tuscan» κρασιά Tinganello και Solaia (πωλούνται από 85 έως 200 ευρώ το μπουκάλι), γιγάντιες μηχανές συγκομιδής συλλέγουν τα σταφύλια που προορίζονται για τα κρασιά μαζικών πωλήσεων. Όπως εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Renzo Cotarella, η μηχανική συγκομιδή είναι πλέον υποχρεωτική για κρασιά όπως το best seller Christina, που απευθύνονται στον μέσο καταναλωτή και αντιστοιχούν στο 50% της ετήσιας παραγωγής των 20 εκατομμυρίων μπουκαλιών.
Ωστόσο αποκλείει την εφαρμογή της πρακτικής αυτής για τα εκλεκτότερα κρασιά της εταιρείας. «Η οινοποιία είναι σαν την αυτοκινητοβιομηχανία. Για τη μαζική παραγωγή είναι απαραίτητος ο αυτοματισμός, αλλά για τα προϊόντα πολυτελείας όπως μια Ferrari ή ένα μπουκάλι Tinganello, η δεξιοτεχνία και οι χειροποίητες λεπτομέρειες εξακολουθούν να παίζουν αποφασιστικό ρόλο», εξηγεί. «Η ποιότητα της μηχανικής συγκομιδής είναι πολύ κοντά σε εκείνη της συγκομιδής με το χέρι, το εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί είναι περισσότερο πολιτιστικό».
Το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς μηχανών τρύγου ελέγχει η CNH Industrial, που δημιούργησε η οικογένεια Agnelli της αυτοκινητοβιομηχανίας Fiat το 2011. Η μονάδα New Holland Braud πουλάει περισσότερα από 400 μηχανήματα κάθε χρόνο, σε τιμές που αρχίζουν από τα 200.000 ευρώ, και με περιθώρια κέρδους αντίστοιχα με εκείνα των πιο οικονομικών Ferrari, επισημαίνει ο πρόεδρός της, Carlo Lambro.
Οι μηχανές τρύγου χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στη Γαλλία και τις ΗΠΑ στη δεκαετία του ’60. Ωστόσο οι δύσπιστοι καλλιεργητές και το δύσκολο έδαφος άφησαν την Ιταλία πολύ πίσω. Στην τελευταία μέτρηση που έκανε το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια το 2012, στην Ιταλία χρησιμοποιούνταν 2.600 μηχανήματα, ενώ στη Γαλλία 23.000.
Με την αυτοματοποίηση η παραγωγή αυξάνεται κατακόρυφα. Ένα μηχάνημα χρειάζεται μόλις δύο ώρες για να τρυγήσει ένα εκτάριο (10 στρέμματα). Με το χέρι, η ίδια δουλειά απαιτεί περίπου 60 ώρες. Βέβαια οι εργάτες παραμένουν απαραίτητοι για τα καλύτερα κρασιά, όπου τα σταφύλια επιλέγονται ένα προς ένα.
