Όσο οι αμπελώνες της Βουργουνδίας συρρικνώνονται, η τιμή του φημισμένου κρασιού εκτινάσσεται στα ύψη. Βροχές, πλημύρες και χαλαζοπτώσεις συνθέτουν το σκηνικό την τελευταία πενταετία στην περίφημη περιοχή της Γαλλίας, με αποτέλεσμα οι καλλιέργειες να έχουν δεχθεί σημαντικό πλήγμα, ιδίως στο νοτιότερο τμήμα Côte de Beaune.

Οι παραγωγοί έχουν καταφύγει στις πιο απίθανες λύσεις για να σώσουν τα αμπέλια τους –όπως κάτι περίεργες συσκευές προστασίας από το χαλάζι– αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Οι τοπικές επιχειρήσεις παλεύουν με την επιβίωση. Το 2013, η παραγωγή chardonnay συρρικνώθηκε κατά 30% και το pinot noir κατά 50%, ενώ το 2014 ήταν ακόμη χειρότερη χρονιά –μια από τις χειρότερες της ιστορίας, για την ακρίβεια, αφού αρκετοί οινοπαραγωγοί έχασαν έως και το 90% της σοδειάς τους. Οι οιωνοί για το 2016 δεν είναι καλύτεροι, λόγω των καιρικών συνθηκών, με αποτέλεσμα το κόστος των αμπελιών να ανέβει τόσο υψηλά που πολλά οινοποιία δεν θα μπορούν να το αντέξουν.

«Οι αμπελουργοί ζητούν να τους πληρώσουμε τα χρήματα που ζητούν γιατί θα δώσουν την παραγωγή τους αλλού», εξηγεί ο Blair Pethel, ιδιοκτήτης ενός μικρού οινοποιείου που αγοράζει τα σταφύλια αντί να τα καλλιεργεί ο ίδιος, σύμφωνα με τη νέα τάση. Το 2009, τα σταφύλια που αγόρασε για 300 μπουκάλια από το φημισμένο Charmes-Chambertin του είχαν κοστίσει 8.000 ευρώ, ενώ για την ίδια παραγωγή πέρυσι θα έπρεπε να δώσει 22.500 ευρώ. Και δεν τα έδωσε.

Ο David Croix, ιδιοκτήτης του οινοποιείου Domaine des Croix, πλήρωσε διπλάσια τιμή φέτος για τα σταφύλια της ποικιλίας Meursault σε σύγκριση με το 2011, ενώ η τιμή του κρασιού που παράγει αυξήθηκε μόλις κατά 15%. Ακόμη και τα οινοποιεία που παράγουν το δικό τους κρασί, όμως, έχουν δεχθεί πλήγμα. «Σκεφτείτε ότι από τα τελευταία έξι χρόνια, είχαμε εισόδημα μόνο τα τρία ενώ το κόστος παρέμενε σταθερό», σημειώνει ο Alex Gambal από το Maison Alex Gambal.

Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς πώς θα τα βγάλουν πέρα φέτος οι παραγωγοί, ιδίως μετά τον παγετό που έπληξε τη Βουργουνδία τον Απρίλιο, τον χειρότερο από το 1981, καταστρέφοντας το 40% της σοδειάς. Την ίδια ώρα, η παγκόσμια ζήτηση για κρασί Βουργουνδίας έχει «χτυπήσει κόκκινο».

Όλα ξεκίνησαν με την εξαιρετική σοδειά του 2005, όταν οι συλλέκτες συνειδητοποίησαν ότι οι κορυφαίες ετικέτες Βουργουνδίας είναι πολύ πιο σπάνιες από τα φημισμένα Μπορντώ. Ακόμη και τις καλές χρονιές, τα φημισμένα κρασιά του Côte-d’Or αναλογούν μόλις στο 1% της συνολικής παραγωγής της Γαλλίας. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι ετικέτες 20 οινοποιείων της περιοχής έγιναν περιζήτητες, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να μην ξέρουν και οι ίδιοι πόσο να χρεώσουν τα κρασιά τους.

Πόσο ακόμη θα καλπάσουν οι τιμές των κρασιών Βουργουνδίας; Μήπως είναι μια φούσκα που θα σπάσει; Μήπως οι εραστές του κρασιού αναζητήσουν αλλού ετικέτες pinot noir και chardonnay;

Τα ερωτήματα αυτά βασανίζουν τους παραγωγούς της Βουργουνδίας –ιδίως των μικρότερων οινοποιείων. Παρότι αγοράζουν πολύ ακριβά πλέον την πρώτη ύλη, παραγωγοί όπως ο Croix και ο Pethel δεν έχουν τη φήμη εκείνη που θα τους επιτρέψει να χρεώνουν ό,τι θέλουν για τα μπουκάλια τους. Αυτές οι αμφίρροπες πιέσεις είναι που προκαλούν πονοκέφαλο στους μικρούς οινοποιούς και πολλοί φοβούται ότι πλησιάζει η στιγμή της «αποκάλυψης» στη Βουργουνδία –ή της κατάρρευσης των τιμών.

Τα «κοινά» μπουκάλια Βουργουνδίας που μπορούσε κάποιος να αγοράσει με 30 δολάρια πριν τρία χρόνια, σήμερα πωλούνται έναντι 70-80 δολαρίων, ενώ οι πιο εκλεκτές ετικέτες, όπως το La Romanée from Domaine du Comte Liger-Belair του 2013 φτάνουν έως και τα 3.000 δολάρια το μπουκάλι.

«Όλα εξαρτώνται από τη σπανιότητα –από το πόσο μεγάλες ή μικρές είναι οι σοδιές. Κάποιοι παραγωγοί γίνονται άπληστοι αλλά οι περισσότεροι προσπαθούν απλώς να επιβιώσουν», εξηγεί οJasper Morris της βρετανικής εταιρείας χονδρικής Berry Bros. & Rudd.

Για τους λάτρεις των κρασιών της Βουργουνδίας, και συγκεκριμένα για τους συλλέκτες, μία είναι η συμβουλή: αγοράστε με στρατηγική. Προτιμήστε τις βασικές ετικέτες κόκκινων και λευκών κρασιών από φημισμένους παραγωγούς και κορυφαίες ετικέτες από λιγότερα γνωστά οινοποιεία.

Πηγή